در میان انواع شرکت های دانش بنیان مورد تایید کشور، نوع جدیدی به نام نوع سوم اضافه شد. قبلا در یادداشت “شرکت دانش بنیان چیست؟” مفصلا به معرفی این شرکت ها پرداخته و در یادداشت دیگری با نام “انواع شرکت های دانش بنیان” انواع مختلف و مورد تایید را بیان نمودم.
دانش بنیان نوع ۳ یعنی چه؟
در میان انواع مختلف شرکت های دانش بنیان اما در این میان دانش بنیان نوع ۳ که به تازگی به این لیست اضافه شده چیست و چه مزایایی را شامل خواهند شد؟
شرکت های دانش بنیان نوع ۳ یا مستعد دانش بنیان ، با دارا بودن معیارهای ارزیابی اشاره شده در ادامه این یادداشت و با تشخیص شورای تخصصی دبیرخانه کارگروه دانش بنیان به مدت ۲ سال تایید میشوند. این شرکتها شامل چهار گروه زیر میباشند:
- شرکتهایی که محل اصلی فعالیت آنها در مناطق کمتر برخوردار است.
- شرکتهای نقش آفرین در حل مسایل راهبردی یا اساسی کشور
- شرکتهایی که محل اصلی فعالیت آنها پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد فناوری هستند.
- شرکتهای فعال در حوزه صنایع فرهنگی، خلاق، نوآفرین و علوم انسانی و اجتماعی
معیارهای ارزیابی شرکتهای مستعد دانشبنیان (نوع ۳)
- شرکتهایی که در مسیر تکمیل دانش فنی یک محصول دانش بنیان هستند، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- محصول حائز سطح فناوری قابل قبول غیر از بند شرط طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه باشد و بجای بند مذکور، بخشهایی از دانش فنی پیچیده را کسب کرده و دارای نیروی انسانی متخصص در زمینه محصول باشد.
۲٫ شرکتهای دارای محصول دانشبنیان که هنوز تاییدیهها یا سایر آزمونهای معتبر تاییدکننده محصول خود را دریافت نکردهاند، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- محصول مورد نظر حائز شرط طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه میباشد ولی شرط سطح فناوری یا شرط مرحله تولید(مرحله تولید: کالاهای ارایه شده، باید در حال تولید بوده یا حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی (با قابلیت بررسی فنی) ساخته شده باشند، همچنین خدمات، باید دارای اسناد فروش باشند.)، به علت نقص تاییدیه ها یا آزمونهای مورد نیاز، قابل احراز نیست.
- محصول دارای نتایج آزمونهای اولیه تاییدکننده محصول از آزمایشگاههای معتبر دیگر یا تاییدیه عملکرد از کارفرما باشد.
۳٫ شرکتهای تولیدکننده محصول غیردانشبنیان که قابلیت تولید محصول دانشبنیان را دارند، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- محصول مورد نظر حائز شرط سطح فناوری باشد و قابلیت فنی شرکت برای دستیابی به این محصول، از طریق سنجش دانش فنی شرکت بر روی محصولات فعلی شرکت قابل احراز باشد.
- شرکت برنامهای برای تولید محصول دانش بنیان جدید ارائه نموده و این برنامه به تایید دبیرخانه کارگروه برسد.
۴٫ شرکتهای فعال در زمینه تعمیر اساسی محصولات دانشبنیان پیچیده، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- محصول مورد تعمیر، حائز شرط سطح فناوری باشد و شرکت بر خدمات تعمیرات اساسی آن محصول، تسلط فنی داشته باشد.
- شرکت در حال ساخت یکی از ماژولهای اساسی محصول مورد تعمیر باشد و این ماژول حائز شرط سطح فناوری باشد.
- خدمت تعمیرات اساسی یا محصول مورد تعمیر، به فروش رسیده و توسط شرکت ضمانت/گارانتی شده باشد.
۵٫ شرکتهای مجری پروژههای «مهندسی، پیمانکاری و ساخت» (EPC) ، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- طراحی مفهومی، طراحی پایه یا طراحی تفصیلی حداقل یک پروژه اخیر شرکت، حائز شرایط سطح فناوری باشد.
- شرکت حداقل (۱۰) درصد از قیمت قراردادهای پروژه مذکور در بند قبل را از محصولات تایید شده شرکتهای دانشبنیان، تامین نموده باشد.
۶٫ شرکتهایی که در اظهارنامه مالیاتی سال مالی گذشته خود دارای درآمد عملیاتی بالایی باشند، و کمتر از (۳) درصد از این درآمد، ناشی از فروش کالاها، خدمات، فرآیند تولید با تجهیزات تولید دانشبنیان حائز همه معیارها باشد، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- دارای حداقل یک محصول حائز شرایط آییننامه بوده و محصول مذکور، برای فروش تولید شده و صرفاً کاربرد داخل شرکت نداشته باشد.
تبصره: در صورتی که شرکت شرط بالا را احراز نکند، میتواند با تاسیس یک شرکت زایشی فعال در زمینه محصول دانشبنیان شرکت، مورد ارزیابی قرار گیرد.
۷٫ شرکتهایی که محل اصلی فعالیت آنها در مناطق کمتر برخوردار[۴] است، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- شرکت دارای حداقل یک محصول حائز شرایط آییننامه غیر از بشرط سطح فناوری باشد و بجای بند مذکور، محصول حائز سطح فناوری با یک درجه پیچیدگی فنی کمتر نسبت به سایر محصولات فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان باشد.
۸٫ شرکتهای فعال در حوزههای علوم انسانی، خلاق و صنایع فرهنگی، در صورت دارا بودن شرایط زیر تایید میشوند:
- شرکت دارای حداقل یک محصول حائز شرایط آییننامه غیر از شرط سطح فناوری و طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه بوده و بجای بندهای مذکور، دارای حداقل یک محصول با یک درجه پیچیدگی کمتر نسبت به فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان باشد.
- شرکت در زمینه محصول مورد اشاره، دارای نیروی انسانی متخصص بوده و ایجاد یا توسعه محصول یا فرآیند یا تجهیزات تولید آن، مبتنی بر دانش شرکت باشد.
۹٫ شرکتهایی که محل اصلی فعالیت آنها در پارکها و مراکز رشد علم و فناوری دارای مجوز از وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشند، با دارا بودن مجوز فناوری مورد تایید از یکی از وزارتین و شرایط زیر، تایید میشوند:
- شرکت حائز کلیه معیارهای آییننامه غیر از بندهای ۱-۲ و ۱-۳ ماده (۱) آییننامه (شروط مرحله تولید و طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه) باشد و بجای این دو بند، دارای یک کالا با نمونه آزمایشگاهی در حال تکمیل (با قابلیت بررسی فنی) بوده و عدم وجود بند ۱-۳، ناشی از نواقص نمونه آزمایشگاهی باشد.
- پارک علم و فناوری و مرکز رشد محل استقرار شرکت، دارای نظام ارزیابی مورد تایید کمیته مشترک وزارتین و دبیرخانه کارگروه باشد. (مثل مرکز رشد ICT پارک علم و فناوری خراسان)
مناطق کم برخوردار یعنی چه؟
طبق آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان و مصوبه ارزیابی شرکت های دانش بنیان نوع ۳، مناطق کم برخوردار شامل استانهایی است که جزو ۱۰ استان با کمترین سرانه درآمد (غیر از درآمد نفتی) هستند. در آبان ماه سال ۱۴۰۰ این استان ها مسمول این شرایط می شوند:
- سیستان و بلوچستان
- کهگیلویه وبویراحمد
- گلستان
- کردستان
- آذربایجان غربی
- لرستان
- خراسان شمالی
- خراسان جنوبی
- چهارمحال بختیاری
- ایلام
شرکت های دانش بنیان نوع ۳ مشمول چه حمایت هایی می شوند؟
در این شرکتها، محصولاتی که شرایط یادشده بالا را داشته باشند، بعنوان محصولات دانش بنیان تایید میشوند و حمایت های مورد نظر این مصوبه، صرفا برای توسعه و تولید این محصولات دانش بنیان ارائه خواهد شد و
شرکت های دانش بنیان نوع ۳ از کلیه خدمات و حمایت های شرکت های دانش بنیان به غیر از حمایتهای بندهای الف – ه- و ماده ۳ قانون نمی شوند.
(بند الف ماده ۳ قانون حمایت از شرکتهای دانش بنیان: معافیت از پرداخت مالیات، عوارض،حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض صادراتی به مدت پانزده سال)
معافیت مالیاتی و گمرکی و ترجیح در برخوردار خواهند شد.
البته لازم به ذکر است هنوز مکانیزم ارزیابی این شرکتها به صورت رسمی از سوی معاونت علمی اجرایی نشده است.